Συχνές Ερωτήσεις
Τι είναι η ενδομητρίωση;
Η ενδομητρίωση είναι μια γυναικολογική πάθηση, στην οποία ιστός παρόμοιος με την επένδυση της μήτρας (ενδομήτριο) αναπτύσσεται σε άλλα σημεία του σώματος, κυρίως στην κοιλιακή κοιλότητα. Αυτοί οι έκτοποι ιστοί ονομάζονται «εστίες ενδομητρίωσης». Οι γυναίκες συνήθως πάσχουν από ενδομητρίωση κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής τους ζωής, δηλαδή τα χρόνια που μεσολαβούν από την έναρξη της εμμήνου ρύσεως (περιόδου) έως την εμμηνόπαυση. Πιο σπάνια, μπορεί να εμφανιστεί και σε έφηβες.
Οι εστίες της ενδομητρίωσης επηρεάζονται από τον εμμηνορροϊκό κύκλο όπως συμβαίνει με το ενδομήτριο: κάθε μήνα δημιουργείται ο ιστός, διασπάται και απορρίπτεται. Αυτό είναι το αίμα της περιόδου. Ο ιστός και το αίμα από τις εστίες της ενδομητρίωσης όμως δεν μπορούν να βρουν διέξοδο από το σώμα, με αποτέλεσμα να υπάρχει εσωτερική αιμορραγία και να δημιουργείται φλεγμονή.
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα της ενδομητρίωσης;
Περίπου το 30% των γυναικών με ενδομητρίωση δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Όταν υπάρχουν συμπτώματα, μπορεί να είναι ήπια ή ακόμα και σοβαρά.
Η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσει πόνο, υπογονιμότητα, δημιουργία ουλώδους ιστού, συμφύσεις και προβλήματα με το έντερο.
Το πιο κοινό σύμπτωμα είναι ο πυελικός πόνος (πόνος στην περιοχή της λεκάνης). Άλλα συνηθισμένα συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι:
- Δυσμηνόρροια (πόνος πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου)
- Δυσπαρεύνια (πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή)
- Υπογονιμότητα
Άλλα συμπτώματα ενδομητρίωσης περιλαμβάνουν:
- Επώδυνη ούρηση κατά την περίοδο
- Επώδυνες κενώσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου
- Κόπωση
- Διάρροια, δυσκοιλιότητα, ναυτία και άλλα γαστρεντερολογικά προβλήματα
- Συχνές μυκητιάσεις
Πού δημιουργούνται εστίες ενδομητρίωσης;
Συνήθως στον κοιλιακό χώρο στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες, στα πλευρικά τοιχώματα της πυέλου, στην περιοχή μεταξύ του κόλπου και του ορθού (δουγλάσσειος χώρος) και στην εξωτερική επιφάνεια της μήτρας. Άλλα σημεία μπορεί να περιλαμβάνουν την ουροδόχο κύστη, το έντερο, τον κόλπο, τον τράχηλο, τον αιδοίο και τις ουλές από χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιά. Σπάνια, εστίες ενδομητρίωσης εμφανίζονται στους πνεύμονες, στους βραχίονες, στους μηρούς, αλλά και σε άλλα σημεία του σώματος.
Πώς γίνεται η διάγνωση της ενδομητρίωσης;
Τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι κοινά με άλλες γυναικολογικές παθήσεις. Δεν μπορούμε να βασιστούμε λοιπόν μόνο στα συμπτώματα για να διαγνώσουμε την ενδομητρίωση. Αυτός είναι ο λόγος που συχνά σε ασθενείς με ενδομητρίωση γίνεται λανθασμένη διάγνωση για 7-12 χρόνια πριν διαγνωστεί η ασθένεια.
Η εξέταση που μπορεί να επιβεβαιώσει με σιγουριά την ύπαρξη ενδομητρίωσης είναι η λαπαροσκόπηση, μια διαδικασία που γίνεται για την εξέταση των κοιλιακών και αναπαραγωγικών οργάνων μέσω μικρών τομών. Ένα μικροσκοπικό τηλεσκόπιο οπτικών ινών εισάγεται μέσω του αφαλού και ο γιατρός βλέπει μέσα στην κοιλιά. Μπορεί να εντοπίσει έτσι τις εστίες ενδομητρίωσης και να πάρει δείγματα για βιοψία ώστε να επιβεβαιωθεί ιστολογικά ότι η ασθενής πάσχει από ενδομητρίωση.
Η λαπαροσκόπηση μπορεί να δείξει τη θέση, το μέγεθος και την έκταση των εστιών της ενδομητρίωσης και έτσι ο γιατρός και η ασθενής να κάνουν τις καλύτερες επιλογές θεραπείας.
Ποια είναι τα στάδια της ενδομητρίωσης;
Τα στάδια της ενδομητρίωσης ορίζονται από την εικόνα της κοιλιάς κατά την λαπαροσκόπηση.
Η ενδομητρίωση μπορεί να είναι ελάχιστη, ήπια, μέτρια ή σοβαρή (Στάδια I – IV). Η παρουσία ενδομητριωμάτων υποδηλώνει σοβαρό στάδιο ενδομητρίωσης (Στάδιο IV) που μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο πυελικό πόνο και υπογονιμότητα και συχνά απαιτεί χειρουργική επέμβαση.
Υπολογίζεται ότι περισσότερες από 170-200 εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο έχουν ενδομητρίωση.
Μπορεί η ενδομητρίωση να μεταδοθεί μέσω του σεξ;
Η ενδομητρίωση δεν μπορεί να μεταδοθεί μέσω της σεξουαλικής επαφής. Δεν είναι μεταδοτική ασθένεια, αλλά εμφανίζει οικογενή κατανομή. Εάν μέλη της οικογένειάς σας (για παράδειγμα η μητέρα ή η αδερφή) έχουν ενδομητρίωση, είναι πιο πιθανό να εμφανίσετε κι εσείς αυτή τη γυναικολογική ασθένεια (δεν κληρονομείται όπως παραδείγματος χάριν η μεσογειακή αναιμία).
Υπάρχει θεραπεία για την ενδομητρίωση;
Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την ενδομητρίωση, αλλά υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές που μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής μιας γυναίκας με ενδομητρίωση. Ο συνδυασμός μακροχρόνιων θεραπειών μπορεί να βοηθήσει πολλές γυναίκες να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης.
Η ενδομητρίωση προκαλεί υπογονιμότητα;
Υπολογίζεται ότι το 30-40% των γυναικών με ενδομητρίωση μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες να μείνουν έγκυοι. Οι ερευνητές εξακολουθούν να κάνουν μελέτες για να κατανοήσουν τη σχέση μεταξύ ενδομητρίωσης και υπογονιμότητας.
Πολλές γυναίκες δεν γνωρίζουν ότι είναι υπογόνιμες ή ότι πάσχουν από ενδομητρίωση, μέχρι να προσπαθήσουν να μείνουν έγκυοι.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ενδομητρίωση δεν διαγιγνώσκεται και συνεπώς δεν αντιμετωπίζεται για χρονική περίοδο έως και 12 ετών, με αποτέλεσμα οι εστίες της ενδομητρίωσης να φράζουν τις σάλπιγγες και προκαλούν σοβαρά προβλήματα στην ωορρηξία. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις στη μήτρα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να εμφυτευθεί το έμβρυο.
Περισσότερη έρευνα απαιτείται για να αποκαλύψουμε τους μυστικούς μηχανισμούς της μυστηριώδους αυτής πάθησης και να βοηθήσουμε αποτελεσματικά στην αιτιολογική θεραπεία της.